Peter Paul Rubens, De seculiere hiërarchie in aanbidding, ca. 1625

Conservator en Rubens-expert Friso Lammertse van het Museum Boijmans van Beuningen presenteerde recent een verloren gewaande olieverfschets van Peter Paul Rubens aan een internationale groep collega-experten. Rubens maakte de schets als ontwerp voor een wandtapijt.

Friso Lammertse: “De olieverfschetsen die Rubens maakte voor de tapijtserie Triomf van de Eucharistie behoren tot de mooiste in zijn oeuvre. Het was een van de grootste projecten uit Rubens’ leven”.

Tot op heden waren er zeventien olieverfschetsen bekend, gemaakt voor de serie van twintig wandtapijten. Deze kan er nu als achttiende aan toegevoegd worden. Het is een belangrijk onderdeel van de serie, omdat vier hoofdrolspelers van vroeg-zeventiende-eeuws Europa erop afgebeeld staan: vooraan knielt de Keizer van het Heilige Roomse Rijk Ferdinand II (1578-1637). Achter hem knielen de Spaanse Koning Filip IV (1605-1665), zijn vrouw Elizabeth van Frankrijk (1603-1644) en, in habijt, de opdrachtgeefster van de serie: landvoogdes van de Spaanse Nederlanden Isabella van Spanje (1566-1633).

Het schilderij is deels overschilderd, maar in detaillering is de schilderstijl en het kleurgebruik van Rubens duidelijk herkenbaar. De maatvoering is gelijk aan andere olieverfschetsen uit deze serie. Doorslaggevend was de infraroodfoto die de particuliere eigenaar had laten maken. Daaruit bleek dat op de grondering, onder de verflaag, de titel van de voorstelling stond geschreven, zoals ook bij enkele andere olieverfschetsen uit deze serie het geval is. Bovendien toonde het aan dat het schilderij oorspronkelijk op paneel was gemaakt, net als de andere olieverfschetsen. Het werd pas later op doek overgebracht.

Meer informatie

Peter Paul Rubens (1577-1640)
De seculiere hiërarchie in aanbidding
Paneel getransfereerd op canvas, 66 x 46 cm
Ca. 1625
Privécollectie, via Hoogsteder & Hoogsteder