Mercurius Abituriens

Deze triomfboog stond in de Hoogstraat en moest de Kardinaal-Infant herinneren aan het economisch verval waarin Antwerpen zich bevond door de afsluiting van de Schelde. De Noordelijke Nederlanden sloten in 1574 de Scheldemonding af en hieven een hoge tol op alle goederen die per schip naar Antwerpen gingen, wat de handel bemoeilijkte. Het zou tot 1863 duren voor de Schelde echt vrij gemaakt werd en de Antwerpse haven opnieuw kon opbloeien. Rubens toont in Mercurius Abituriens hoe de handel en bloei van de stad leed onder de voortdurende oorlog tussen de Spaanse Nederlanden en Republiek der Verenigde Nederlanden. In het middentafereel zien we Mercurius, god van de handel, die Antwerpen verlaat. Links een scène met Overvloed en Rijkdom. Uiterst links Comus, god van de feestvreugde, een verwijzing naar de goede tijden. Rechts van het centrale schilderij zien we de Armoede en uiterst rechts: Industria, dochter van de armoede. Toch stelt deze laatste figuur de hoop van de Antwerpenaren voor die, nadat de handel stilviel door het sluiten van de Schelde, zich toelegden op de productie van textiel en luxeproducten; Illustratie voor Gaspar Gevaerts 'Pompa Introïtus', plaat 33.