De hemelvaart van Maria
Kunstenaar
Datering
1625 – 1626
Inventarisnummer
0090007000
Materiaal

olieverf op paneel

Afmetingen
325 cm x 490 cm

Tronend in een wolk vol licht en heerlijkheid wordt Maria ten hemel opgenomen, omringd door een tiental jubelende putti en vier grote engelen; twee ervan reiken haar een bloemenkroon aan. Apostelen en heiligen staren haar na of buigen zich verwonderd over de lege graftombe.

De Hemelvaart van Maria werd door Rubens meermaals uitgebeeld, maar deze versie overtreft alle andere, zowel in compositie, in coloriet, als in de lichtwerking. Voor het hoogaltaar van de kathedraal die aan Onze-Lieve-Vrouw is toegewijd, lag dit belangrijke Mariale thema voor de hand. Ook het altaarstuk van Frans Floris dat verloren ging in de godsdiensttroebelen had hetzelfde onderwerp. Bovendien sloot het thema aan bij de contrareformatie die grote aandacht besteedde aan de Mariadevotie.

De ontstaansgeschiedenis van dit imposante meesterwerk verliep niet zonder hindernissen. Reeds in 1611 waren er plannen om het verloren altaarstuk te vervangen. Twee kunstenaars kwamen toen hun ontwerp voorleggen aan het kapittel van de kathedraal: Otto van veen en Rubens. Er werd voor het ontwerp van Rubens gekozen, en in 1612 kwam er een akkoord tussen de meester en het kapittel. De levering van het schilderij zou echter pas vele jaren later gebeuren. Allerlei moeilijkheden hebben de uitvoering ervan vertraagd. Een eerste versie van 'De Hemelvaart van Maria', bestemd voor de kathedraal, kwam er nooit terecht en bleef jaren in Rubens' atelier staan tot het een andere bestemming kreeg: de Houtappelkapel van de Carolus Borromeuskerk (nu Kunsthistorisches Museum, Wenen). Het definitieve schilderij werd, zoals blijkt uit de bewaarde kwitantie, pas voltooid in 1626-1627, dus 15 jaar na het sluiten van de overeenkomst.

'De Hemelvaart van Maria' was oorspronkelijk gevat in een barok marmeren portiekaltaar uitgevoerd door Robrecht en Jan de Nole, en waarschijnlijk door Rubens ontworpen. In 1794 werd het schilderij uit de kerk weggehaald door de Fransen en het altaar werd toen afgebroken. Een prent van Adriaan Lommelin biedt er een goed idee van. In 1815 kwam het schilderij terug naar de kathedraal. Het huidige altaar dateert van 1826.

(Bron: www.rubensonline.be)

CC BY (Creative Commons 4.0)

Kunstwerken van deze kunstenaar

Christus aan het kruis
Nicolaas Rockox
Kruisoprichting
De aanbidding van de herders
Triptiek met de Verrijzenis van Christus (Epitaaf van Jan Moretus en Martina Plantijn)
De hemelvaart van Maria
De kruisafneming
Ontwerp titelblad Lyricorum Libri IV
De geseling van Christus
Franciscus van Assisi ontvangt de stigmata
De verloren zoon
 Christus aan het kruis, "De lanssteek"
 Doopsel van Christus
 Gaspard Gevartius
 Laatste communie van de heilige Franciscus van Assisi
Zegewagen van Kallo
Venus Frigida
De Mariakapel of grafkapel van de familie Houtappel
Ongeloof van Tomas