De geseling
Kunstenaar
Datering
circa 1617
Inventarisnummer
0130010000
Afmetingen
161 cm x 219 cm

Christus is aan een zuil gebonden en wordt door drie beulen tot bloedens toe afgeranseld. Een moor plaatst zijn voet tegen Christus' kuit om hem te doen struikelen. Een vierde man kijkt grijnzend toe. Dit passietafereel maakt deel uit van de reeks van 'De vijftien mysteries van de rozenkrans' waarin het fungeert als een van de Zeven Weeën van de Heilige Maagd. Het ontstaan van de reeks hangt samen met de devotie voor het mariale 'rozenkrans'-gebed, een devotie die vanouds door de Dominicanen werd gepropageerd, en in het kader van de contrareformatie een nieuwe impuls kreeg. Het initiatief voor het vervaardigen van de reeks ging uit van het Rozenkransbroederschap van de Sint-Pauluskerk, dat een beroep deed op financiële bijdragen van meerdere weldoeners. De omvangrijke opdracht werd verdeeld over elf schilders, waaronder naast Rubens ook Van Dyck en Jordaens. Rubens' werk werd betaald door de rijke koopman Louis Clarisse.

De compositie van Rubens' 'Geseling' sluit aan bij de enigszins archaïsche kenmerken van de reeks: het zijn taferelen met een beperkt aantal grote figuren die krap in de lijst zijn afgebeeld en de voorgrond geheel vullen. Als datering wordt algemeen 1617 aangenomen. Men heeft zelfs gemeend dat deze datum vaststond wegens het voorkomen van dit jaartal op een van de luiken die in de 19de eeuw waren vervaardigd ter bescherming van Rubens' paneel.

Het schilderij werd uit de kerk weggehaald door de Fransen in 1794 en naar Parijs overgebracht; het kwam terug naar Antwerpen in 1815 en werd een jaar later weer in de kerk geplaatst.

Een voorbereidende olieverfschets wordt bewaard in het Museum voor Schone Kunsten in Gent.

CC BY (Creative Commons 4.0)

Kunstwerken van deze kunstenaar

Christus aan het kruis
Nicolaas Rockox
Kruisoprichting
De aanbidding van de herders
Triptiek met de Verrijzenis van Christus (Epitaaf van Jan Moretus en Martina Plantijn)
De hemelvaart van Maria
De kruisafneming
Ontwerp titelblad Lyricorum Libri IV
De geseling van Christus
Franciscus van Assisi ontvangt de stigmata
De verloren zoon
 Christus aan het kruis, "De lanssteek"
 Doopsel van Christus
 Gaspard Gevartius
 Laatste communie van de heilige Franciscus van Assisi
Zegewagen van Kallo
Venus Frigida
De Mariakapel of grafkapel van de familie Houtappel
Ongeloof van Tomas