David Teniers II is een Antwerpse schilder, tekenaar en prentkunstenaar. Teniers stamt uit een kunstenaarsfamilie. Hij is de zoon van David Teniers I (1587-1649) en vader van David Teniers III (1638-1685). Hij trouwt met Anna Brueghel, een dochter van Jan Brueghel I (1568-1625).
Teniers onderhoudt een goede relatie met Peter Paul Rubens (1577-1640) en krijgt belangrijke opdrachten van onder meer de Gentse bisschop Antonius Triest (1576-1657), stadhouder prins Frederik Hendrik van Oranje (1584-1647) en Filips IV (1605-1665), koning van Spanje. Hij is de hofschilder van aartshertog Leopold Wilhelm (1614-1662) en zijn werk wordt snel nagevolgd en gekopieerd.
Rond 1630 vervaardigt Teniers genrestukken die zeer sterk verwant zijn met die van Adriaen Brouwer (1605/06-1638). Het zijn schilderijen met een satirisch karakter en personages in donkere, rokerige interieurs. Teniers maakt zelfs kopieën van Brouwers werk, maar is nooit even snedig qua zeggingskracht of compositie.
Tussen 1640 en 1650 schildert Teniers dorpskermissen in openlucht die niet meer negatief geladen zijn zoals het vroege werk. Ook het coloriet wordt een stuk lumineuzer. Op het einde van zijn carrière is het arcadische en idyllische manifest in zijn werken aanwezig.
Voor zijn broodheer Leopold Wilhelm schildert Teniers tussen 1651 en 1653, in de hoedanigheid van conservator van diens kunstcollectie, verschillende en betrekkelijk realistische kunstkamers. Theatrum Pictorium, een geïllustreerde bestandscatalogus, is de eerste in zijn soort. In dat verband vervaardigt Teniers kleine geschilderde kopieën naar de Italiaanse schilderijen in de collectie van Leopold Wilhelm. Ze dienen als voorbeelden voor de etsen in het fameuze Theatrum Pictorium.
December 1610
David Teniers II wordt in Antwerpen geboren.
1625-1650
Teniers is werkzaam in Antwerpen. Sinds 1626 is hij leerling van zijn vader David (I) Teniers.
1632-1633
Teniers verkrijgt het vrijmeesterschap in het Sint-Lucasgilde in Antwerpen. Hij schildert het jeugdwerk Rokers (KMSKA, Antwerpen).
22 juni 1637
Anna Brueghel en David Teniers II worden in de echt verbonden. Rubens is een getuige. Het echtpaar krijgt 7 kinderen.
1642
De kunstenaar woont in het huis De Meerminne aan de Lange Nieuwstraat in Antwerpen.
1643
Voor het Gilde van de Oude Voetboog vervaardigt Teniers een groepsportret.
1644-1645
Teniers is deken van het Antwerpse Sint-Lucasgilde.
Circa 1650
De schilder leeft en werkt nu in Brussel. Hij is in dienst van aartshertog Leopold Wilhelm van Oostenrijk
21 oktober 1656
Isabella de Fren en David Teniers II trouwen nadat Teniers' eerste vrouw Anna Brueghel eerder dat jaar is gestorven.
1660
Teniers' Theatrum Pictorium wordt in Brussel uitgegeven. Hij koopt landgoederen in Perk en in de nabijheid van Vilvoorde.
1662-1663
Op vraag van zijn Antwerpse collega's van het Sint-Lucasgilde doet Teniers beroep op zijn contacten om een academie in Antwerpen te stichten.
10 januari 1663
De kunstenaar wordt in de adelstand verheven.
25 april 1690
David Teniers II overlijdt in Brussel.
Matthias Depoorter
CC BY (Creative Commons 4.0)